5.1. Деректер қорын басқару жүйесі: ұғымы, сипаттама, құрылымы

Кейбір на?ты объектілерді? (ж?йені?) п?н айма?ыны? бар болуы, мысалы, к?сіпорынны? кадрлы? ??рамы, ?орытындылау емтихандарыны? ?рдісі, кітапханада кітап ?орыны? бар болуы, на?ты бір объекті атрибуттарыны?, сипаттамаларыны? ж?не?асиеттеріні? бар болуы, компьютерлік іске асыру м?мкіншілігіні? бар болуы Д?-ны ??руды? е? негізгі критерийі болып табылады.

Д? – арнайы бір п?н айма?ында жататын берілгендер жиынты?ы.

Д?БЖ –Д?-ны ??ру?а арнал?ан программалы? ??рал. Д?БЖ деректер ?орын толы?тыру?а, ?згертуге, а?паратты іздеуді ж?зеге асыру?а, с?рыптау, топтастыру ж?не есеп беру ??жаттарын алу?а м?мкіндік береді.

А?паратты са?тау ?ажеттілігі оны? м?ні болып табылады.

Д?-ны иерархиялы?, желілік ж?не реляциялы? болып 3 т?рге т?рге б?леді.

1. Иерархиялы? – осылай деректерді са?тауда ?рбір а?парат белгілі бір м?н ретінде ?олданылады, осы м?нге т?уелді еншілес элементтері болады, біра? барлы?ы бастал?ан бір элемент бар.

А?ырында м?ндай ?орды? т?рін а?аш ретінде к?рсетуге болады. М?ндай Д?-да а?паратты іздеу ы??айлы емес ж?не к?п уа?ытты талап етеді. Иерархиялы? Д? а?аш т?рінде берілгендіктен, а?паратты іздеу кезінде сол а?ашты? ?р б?та?ын ж?не онда?ы б?та?тарды жапыра?тарымен аралап шы?уымыз керек болады. Осы?ан байланысты иерархиялы? Д? релациялы? Д? ретінде ке?інен ?олданыс таппады. К?рделі емес Д?-ны ??р?ан кезде ж?не бірі-бірімен байланысы аз а?параттарды ??деуде иерархиялы? Д?-ны? бір арты?шылы?ы бар, сондай-а? деректер к?зі ж?не уа?ыт?а байланысы а?параттарды? ?суіне байланысты емес.

2. Желілік Д? – б?л иерархиялы?ты? толы?тырыл?ан т?рі, ?йткені бір ?ана б?та?ы бар объектілер болады. Желілік модельдерде объектілер арасында?ы байланыс?а шек ?ойылмайды. Б??ан мысал ?аламтор болып табылады. Біры??ай ?лестірмелі желілік Д? бір-бірін гиперсілтеме ар?ылы байланыстыратын миллионда?ан ??жаттардан т?рады.

3. Реляциялы? Д? ?азіргі заманда ?лкен ?олданыс?а ие болды. Объектілер ба?андар параметрін к?рсететін екі ?лшемді кестелер т?рінде Д?-ны? ішінде са?талады. Ба?андар саны санаулы. Ал жолдар саны шексіз. Сонымен ?атар ба?андар бір-бірімен логикалы? байланыс?ан.

Реляциялы? Д?-ны? ерекшеліктері:

– деректерді? кесте т?рінде берілуі;

– логикалы? ж?не физикалы? т?уелсіздік. ?рт?рлі пайдаланушыларды? бір т?жырымдамалы? модельді пайдалануы логикалы? т?уелсіздікті береді. Ал физикалы? т?уелсіздікте еш?андай физикалы? сипаттамасы жо? модельді пайдалану болып табылады;

– жо?ары де?гейлі тілдерді ?олдану. Программист процедуралы? тіл (с?раныстарды жазу) к?мегімен деректерге ?ол жеткізу стратегиясын ??ра алады;

– Д?-?а ?ол жеткізуді о?тайландыру. О?тайландыру физикалы? т?уелсіздік ж?не процедуралы? емес программалау тілдерін пайдалану есебінен ж?зеге асады;

– деректерді? т?тасты?ы мен оларды ?ор?ау. Логикалы? схемалар есебінен т?тасты??а, ал процедуралы? емес программалау тілдерін ?олдану ар?ылы деректерді ?ор?ау?а ?ол жеткізіледі;

– ке?інен ?олданылуы. Реляциялы? Д? программистер ?шін ?ана емес, ?арапайым ?олданушылар?а да есептелген (мысалы, Miсrоsоft Оffiсе Ассsеss).

Байланысты жасау ?шін арты? ?рістерді? болуы реляциялы? Д?-ны? кемшілігі болып табылады.

Данный текст является ознакомительным фрагментом.